Category: Новости

Dana 04.10.2024. na SP geografija Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci u sklopu realizacije projekta „Upoznaj, čuvaj i njeguj svoj nacionalni prostor“- naučni prikaz i virtuelna (WebVR) šetnja Nacionalnim parkom Kozara, održana je radionica za učenike Ugostiteljsko-trgovinsko-turističke škole iz Banja Luke.

Cilj radionica je da se prikažu nove mogućnosti za razvoj turizma kroz inovativna digitalna rješenja i pruži podrška inovativnim edukacijskim metodama u radu sa učenicima. https://geografija.pmf.unibl.org/realizacija-projekta-virtuelna-set/

U virtuelnom okruženju za učenje učenici su upoznati sa prirodnim i društvenim karakteristikama NP Kozare, na koji način su prirodni i antropogeni elementi prepoznati i vrednovani u prostoru i na koji način su resursi stavljeni u funkciju održivog razvoja.

Radionicu su realizovali prof. dr Tanja Mišlicki Tomić i Vukosava Čolić, ma.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dragan Mandić 38

Radovi se mogu pogledati u utorak 08.10. u 13 časova u kabinetu broj 40.

Anja Samardžija 68

Vesna Đurđić 30

Radovi se mogu pogledati u utorak 07.10. u 13 časova u kabinetu broj 40.

Projekat pod nazivom: „Upoznaj, čuvaj i njeguj svoj nacionalni prostor – naučni prikaz i virtuelna (WebVR) šetnja Nacionalnim parkom Kozara“ realizovan je na SP Geografija Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci uz podršku Republičkog pedagoškog zavoda Republike Srpske i Nacionalnog parka Kozara i finansijsku podršku Ministarstva za naučnotehnološki razvoj i visoko obrazovanje Republike Srpske.

U projektnom istraživanju predstavljeno je iskustvo razvoja virtuelnog obilaska od 360°, uključujući informacije, fotografije i video zapise, kao i druge povezane informacije u prostoru.

Projekat je imao dva cilja. Prvi projektni cilj je da se podrže nove mogućnosti za razvoj turizma kroz inovativna digitalna rješenja, tj. da se virtuelno prikaže atraktivnost zaštićenog područja NP Kozare i specifičnost turističke ponude, koja može biti važan dio marketinške komunikacije za cjelokupno predstavljanje vrijednosti ovog područja,  kao turističke destinacije u domaćoj i široj javnosti.

Drugi projektni cilj je da se pruži podrška iinovativnim edukacijskim metodama, tj. da se na jedan drugačiji način geografska znanja o zaštićenom području NP Kozare strukturno organizuju kao digitalni obrazovni materijal u virtuelnom okruženju za učenje.

Na ovaj način, učenicima je omogućeno kretanje po virtualnom  prostoru (WebVR – naočale), te interakcija sa prostornim elementima (voda, šuma, flora, objekti…) i prezentacija geografskih znanja na višem i tehnički naprednijem nivou od uobičajne galerije fotografija.

Dobijeni rezultati su dali poseban doprinos u sektorima društva kao što su: nauka, obrazovanje i turizam, uz napomenu da se dobijeno tehničko rješenje može nadograđivati i u zavisnosti od upotrebe prilagođavati namjeni u turizmu – promocija turističkih vrijednosti, u obrazovanju – digitalni obrazovni sadržaji, u prosvjeti – inovacije u nastavnom procesu, nauci, korišćenju i zaštiti prostora i slično.

Projekat je usmjeren na ciljne grupe: turisti/posjetioci, turistički radnici, kulturni radnici, ekolozi, avanturisti, sportisti, rekreativci, zaljubljenici u prirodu, učenici, studenti, nastavnici, profesori, naučni radnici, istraživači i drugi.

Link: Virtuelna šetnja NP Kozara

https://app.cloudpano.com/tours/B8aVR45D_

Dana 16.07.2024. godine u Banjaluci je, u 85. godini života preminuo profesor  Drago Trkulja, nekadašnji direktor Republičkog hidrometeorološkog zavoda.

Prof. dr Drago Trkulja je rođen u Sanskom Mostu 1939. godine gdje je završio Gimanziju, a diplomirao je na Rudarsko-geološkom fakultetu u Zagrebu 1964. godine.

Postdiplomske studije i doktorat završio je na Rudarsko-geološkom fakultetu u Beogradu na temu Seizmičnost banjalučkog regiona.

U svom radu i karijeri bio je autor na više desetina stručnih radova, projekata i studija od kojih se najviše odnosilo na oblast geotehničkih nauka, seizmologiju, sa posebnim osvrtom na banjalučki zemljotres. Takođe je vršio značajne funkcije u zajednici za seizmologiju Jugoslavije gdje je bio predsjednik Izvršnog odbora u dva mandata.

Za svoj rad je dobio više međunarodnih priznanja gdje se izdvaja Zahvalinica zajednice za seizmologu Jugoslavije 1987. godine.

Bio je profesor na Arhitektonsko-građevinskom fakultetu u Banjoj Luci na predmetu Inženjerska geologija, a poseban doprinos radu i razvoju dao je Republičkom hidrometeorološkom zavodu gdje je u periodu od 2001. do 2007. obavljao funkciju direktora do penzionisanja.

U tom periodu dao je veliki doprinos razvoju seizmološkog monitoringa na teritoriji Republike Srpske i izučavanju zemljotresa kao pojave.

Takođe u toku svog rada, prof. dr Drago Trkulja je izvodio nastavu na predmetu Geologija na Studijskom programu geografija i Studijskom programu prostorno planiranje na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci.

Doc. dr Slobodan Gnjato u proteklom periodu objavio je dva naučna rada u visokorangiranim međunarodnim časopisima. Radovi tretiraju problematiku proticaja rijeka u Bosni i Hercegovini, a objavljeni su u koautorstvu sa prof. dr Tatjanom Popov, prof. dr Goranom Trbićem i višim asistentom Markom Ivaniševićem.

Najrecentnije istraživanje objavljeno je u časopisu Acta geographica Slovenica (IF 1.7) u maju 2024. godine, i u njemu se ispituju učestalost pojave mjesečnih maksimalnih riječnih proticaja u uslovima savremenih klimatskih promjena u Bosni i Hercegovini.

Rezultati pomenutog istraživanja pokazuju sljedeće:

1. intenzivne i ekstremne poplave uglavnom se dešavaju tokom zimskih mjeseci, duž rijeka Une i Sane, a uzrokovane su topljenjem snijega i padavinama. Sezonske varijacije značajno utiču na godišnje maksimalne proticaje, zbog čega su zimske poplave najučestalije od oktobra do marta;
2. iako su utvrđene fluktuacije, ne postoje statistički značajni trendovi u učestalosti poplava tokom ljetnje i zimske sezone. Međutim, postoji značajan porast intenzivnih i pad ekstremnih ljetnjih poplavnih događaja, što ukazuje na složenu dinamiku na koju utiču sezonske varijacije;
3. ne postoje statistički značajni trendovi u godišnjim pojavama poplava, ali je primijećeno povećanje intenzivnih i smanjenje ekstremnih poplavnih događaja tokom istraživanog perioda. Dobijeni rezultati upućuju na izmijenjene hidrološke uslove i naglašavaju potrebu kontinuiranog praćenja u skladu sa uticajem klimatskih promjena.

Kompletan naučni rad dostupan je na:  https://ojs.zrc-sazu.si/ags/article/view/13461/12005

Drugo istraživanje srodne tematike objavljeno je u časopisu Environmental Earth Sciences (IF 2.8) u julu 2023. godine, i u njemu se analiziraju trendovi prosječnih mjesečnih proticaja rijeka u Bosni i Hercegovini. Pored ovoga, u istraživanju se ispituje uticaj klimatskih promjena na proticaje rijeka, te se utvrđuje vrijeme manifestovanja datih promjena.

Rezultati istraživanja mogu se rezimirati u sljedećim tačkama:

1. trend smanjenja godišnjih proticaja prisutan je na svim istraživanim rijekama u Bosni i Hercegovini. Na gotovo svim stanicama utvrđene su značajne negativne tendencije u ljetnjim mjesecima (jun, jul i avgust). Jul je mjesec u kojem su zabilježeni značajni negativni trendovi na šest od ukupno sedam hidroloških stanica;
2. The Rescaled Adjusted Partial Sums (RAPS) analiza je pokazala da je u 1981/82. godini na većini hidroloških stanica utvrđena pojava negativne tendencije riječnih proticaja;
3. dobijeni rezultati ukazuju na to da vodni resursi Bosni i Hercegovini zahtijevaju održivo upravljanje i da je to jedan od suštinskih zadataka za donošenje odluka, kako na državnom, tako i na lokalnom nivou.

Sažetak naučnog rada dostupan je na linku…

Uživajte u čitanju!

Koordinator bilateralne saradnje iz Republike Srpske prof. dr Tanja Mišlicki Tomić sa Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci se sastala sa koordinatorom bilateralne saradnje iz Republike Slovenije doc. dr Lazarom Pavićem sa Fakulteta za logistiku Univerziteta u Mariboru.

Povod sastanka je zajednička saradnja između Republike Slovenije i Republike Srpske,  te pokretanje aktivnosti na dvogodišnjem projektu „Agroturizam kao logistička podrška održivosti prirodnog i kulturnog nasljeđa Republike Slovenije i Republike Srpske“, te medijsko najavljivanje.

Republika Srpska raspolaže sa značajnim prirodnim potecijalom i kulturnim vrijednostima koje je potrebno staviti u funkciju razvoja ruralnog turizma, i u okviru njega agroturizma. Agroturizam je u Republici Srpskoj shvaćen kao potencijal za stavranje novih usluga i povezivanje turizma s poljoprivredom. U vezi sa tim, stvara se prilika za opstanak poljoprivrednih gazdinstava, jer se nude umrežene usluge, ali i pozitivno utiče na kretanje stanovništva u ruralnim područjima. Agroturistička ponuda pomaže poljoprivrednicima da budu konkurentniji jer stvaraju prilike za prihod i zaposlenost na lokalnom području.

U ovom dvogodišnjem istraživanju, planirane su terenske aktivnosti i obilazak nekoliko turističkih farmi i seoskih domaćinstava u Sloveniji i Republici Srpskoj. Terenski rad i razmjena znanja i informacija, će pomoći da se procijeni održiva agroturistička ponuda Republike Srpske, te na osnovu primjera dobre prakse Slovenije, daju smjernice za poboljšanje te ponude kod nas, i na taj način doprinese razvoju ruralnih područja, kao pokretaču razvoja lokalne zajednice.

Na ovaj način nastojaće se pružiti podrška poljoprivrednim gazdinstvima, koji se premišljaju da pokrenu projekat agroturizma i neophodne informacije, kao što su: kako proučiti zakonodavni okvir, kako razviti kreativnu ideju, urediti poljoprivredno gazdinstvo, organizovati logistiku, unaprijediti usluge, povezati se sa tržištem i slično.

Na sastanku su prisustvovali i koordinator za akademsku razmjenu studenata i nastavnog osoblja sa Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci u programu CEEPUS III prof. dr Irena Medar-Tanjga, dekan Prirodno-matematičkog fakulteta prof. dr Radoslav Dekić i prodekan za nastavu Prirodno-matematičkog fakulteta prof. dr Aleksandra Petrašević. U okviru programa CEEPUS mreže „Tourism and Agriculture Sustainable Alliances – #TASA network“ u narednom periodu, dogovorene su aktivnosti sa Fakultetom za logistiku Univerziteta u Mariboru, koje imaju za cilj razmjenu studenata i nastavnog osoblja, povezivanje naučno istraživačkih oblasti (turizam, logistika, nauke o zemlji…) i razvoj drugih vidova akademske saradnje. http://www.mcp.gov.ba/publication/read/ceepus-program?pageId=0

Prirodno-matematički fakultet se zahvaljuje Lazaru Paviću i nadamo se uspješnoj realizaciji Plana bilateralne saradnje i ostalih aktivnosti iz progama Ceepus III.

Autor teksta: prof. dr Tanja Mišlicki Tomić

Geografsko društvo Republike Srpske i Studijski program geografija Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci imaju dobru saradnju sa geografima Ruske Federacije, posebno sa Asocijacijom ruskih društvenih geografa ARGO sa kojom je 2013. godine  sklopljen sporazum o naučnoj saradnji.

Od tada održano je više naučnih konferencija o regionalnim razvojnim procesima, geopolitičkoj, socioekonomskoj, demografskoj i drugoj problematici, od kojih neke u zajedničkoj organizaciji. Uzajamne posjete i objavljivanje radova u naučnim časopisima u Ruskoj Federaciji i Republici Srpskoj doprinose unapređenju naučne saradnje, ali i boljem upoznavanju razvojnih problema u obe zemlje. Naučna saradnja sa kolegama iz Ruske Federacije nastavlja se uspostavljanjem odnosa sa Uralskim državnim univerzitetom iz Jekaterinburga.

Direktor škole za državnu upravu i preduzetništvo Uralskog federalnog univerziteta u Jekaterinburgu Aleksej Konstantinovič Klujev i rukovodilac Ureda za razvoj međunarodne saradnje Evgenija Saburova posjetili su u septembru 2023. godine Univerzitet u Banjoj Luci. Tom prilikom sa kolegama na Prirodno-matematičkom fakultetu razgovarano je o potencijalnim mogućnostima saradnje.

Na inicijativu A. K. Klujeva  26. januara 2024- godine održan je rusko-srpski naučni seminar na temu „Demografska politika u Rusiji, Srbiji, Republici Srpskoj i Crnoj Gori – izazovi i perspektive“. Ovaj događaj u onlajn formatu organizovali su Visoka škola za državnu upravu i preduzetništvo Instituta za ekonomiju i menadžment Uralskog federalnog univerziteta u Jekaterinburgu, Centar za ruske studije Fakulteta političkih nauka u Beogradu i Fakultet političkih nauka Univerziteta u Banjoj Luci.

Seminaru su prisustvovali predstavnici Univerziteta u Banjoj Luci, prof. dr Ranka Perić Romić (Fakultet političkih nauka), prof. dr Mira Mandić i dr Aleksandar Majić (Prirodno-matematički fakultet);  predstavnik Instituta za političke studije Beograd, dr Nada Raduški;  predstavnik Univerziteta u Novom Sadu, prof. dr Srđan Šljukić; predstavnik Republičkog zavoda za statistiku u Beogradu, Dragana Radulović; predstavnik Filozofskog fakulteta Univerziteta Crne Gore u Nikšiću, prof. dr Miroslav Doderović; predstavnik Tulskog Državnog Univerziteta, dr Milan Stojanović i Uralskog Federalnog Univerziteta, profesor  Ana Petrovna Bagirova i profesor Oksana Mihajlovna Šubat.

Naučni seminar ima za cilj jačanje saradnje ruskih i srpskih naučnika, razmjenu iskustava kroz  naučno argumentovanu diskusiju o aktuelnim problemima i izazovima savremenog društva. Brojni problemi demografskog razvoja, depopulacije i migracija karaktertišu naše zemlje te je demografska problematika stavljena u fokus. Pokretanje srpsko-ruskog naučnog seminara rezultat je zajedničkih nastojanja da se međusobnim povezivanjem naučnika slavenskog svijeta  inerdisciplinarno istražuju razvojni problemi, izmjenjuju iskustva i traže adekvatna rješenja.

Dogovoreno je da se centralna tema ovog seminara  zadrži i u narednim onlajn susretima; dakle, demografska problematika tretirana s aspekta više nauka i iz raznih uglova, istraživanje i upoređivanje regionalnih socijalnih i demografskih politika koji podrazumijevaju omladinske i obrazovne politike, teritorijalni razvoj, javne uprave i interakcije između različitih nivoa vlasti i zajednice i njihovu reflekciju na demografski razvoj.

Naučni seminar vodili su direktor Škole za državnu upravu i preduzetništvo Aleksej Konstatinovič Kljujev sa Uralskog federalnog univerziteta i  prof. dr Siniša Atlagić ispred Centra za ruske studije Fakulteta političkih nauka u Beogradu.

Izloženi referati biće objavljeni u naučnom časopisu Srpska politička misao.

Sljedeći seminar planiran je za kraj februara, a seminar će voditi prof. dr Ranka Perić Romić i Ana Petrovna Bagirova.

Dana, 23. januara 2024. godine u prostorijama Prirodno-matematičkog fakulteta, Univerziteta u Banjoj Luci potpisan je Sporazum o saradnji između Prirodno-matematičkog fakulteta, Univerziteta u Banjoj Luci i JU Turističke organizacije Republike Srpske, o realizaciji studentske prakse, unapređenju saradnje u oblasti turizma, zajedničkih projektnih aktivnosti i organizacije stručnih skupova, seminara kao i drugih aktivnosti koje će doprinijeti unapređenju promocije turizma u Republici Srpskoj.

Ova saradnja će doprinijeti realizaciji planiranih aktivnosti Studijskog programa geografija, smjer turizmologija, a budući turistički radnici će imati priliku da se na praktičan način upoznaju sa zadacima i ciljevima turističke organizacije.

Sporazum su potpisali dekan Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci prof. dr Radoslav Dekić i direktor JU Turistička organizacije Republike Srpske Miodrag Lončarević.